Tổ điều tra tiến hành điều tra xác định nguyên nhân gây ra tai nạn hàng hải tàu SƠN LONG 08 bị chìm tại vị trí có tọa độ (φ = 13044.60’N ; λ = 109014.40’E) thuộc vùng biển Quy Nhơn vào khoảng 08h00’ ngày 04/11/2017 với các nội dung dưới đây:
I. PHẦN CHUNG
1. Thông tin về tàu SƠN LONG 08
1.1. Thông tin tàu bị nạn SƠN LONG 08
Tên tàu : SƠN LONG 08; Hô hiệu : XVMJ
Quốc tịch : Việt Nam ; Cảng đăng ký : Hải Phòng
Tổng dung tích : 1598 ; Trọng tải : 3098 MT
Năm đóng : 2008 ;
Loại tàu : Tàu chở hàng tổng hợp
Vật liệu vỏ tàu : Thép đóng tàu
Kích thước (L x B x D) : 79.8 x 12.8 x 5.04 (m)
Cơ quan đăng kiểm : Đăng kiểm Việt Nam
Vùng hoạt động : * VRH III
Chủ tàu : Công ty TNHH VTB Kim Ngưu
Địa chỉ chủ tàu : Số 97 Trần Nguyên Hãn, Lê Chân, Hải Phòng
Số điện thoại : 0982503471
1.2.Hồ sơ, tài liệu của tàu SƠN LONG 08
Các hồ sơ, tài liệu thu thập được của tàu SƠN LONG 08 như sau:
- Bản khai chung khi tàu SƠN LONG 08 rời cảng Hải Phòng ( Bản photo).
- Danh sách thuyền viên khi tàu SƠN LONG 08 rời cảng Hải Phòng (Bản photo).
- Giấy phép rời cảng khi tàu SƠN LONG 08 rời cảng Hải Phòng (Bản photo).
- Hồ sơ đăng ký đăng kiểm tàu SƠN LONG 08:
Stt |
Giấy chứng nhận |
Cơ quan cấp |
Ngày cấp |
Ngày hết hạn |
1 |
GCN phân cấp tàu |
Đăng kiểm Việt Nam |
11/09/2017 |
11/02/2018 |
2 |
GCN mạn khô |
Đăng kiểm Việt Nam |
08/11/2013 |
20/10/2018 |
3 |
GCN an toàn trang thiết bị tàu hàng |
Đăng kiểm Việt Nam |
13/06/2013 |
01/06/2018 |
4 |
GCN ngăn ngừa ô nhiễm dầu |
Đăng kiểm Việt Nam |
13/06/2013 |
01/06/2018 |
5 |
GCN dung tích quốc tế |
Đăng kiểm Việt Nam |
15/05/2012 |
Không thời hạn |
6 |
GCN đăng ký |
Cục Hàng hải Việt Nam |
03/10/2011 |
Không thời hạn |
7 |
GCN định biên an toàn tối thiểu |
Cục Hàng hải Việt Nam |
06/01/2012 |
Không thời hạn |
8 |
GCN phù hợp vận chuyển xô hàng rời rắn |
Đăng kiểm Việt Nam |
11/09/2017 |
11/02/2018 |
1.3. Thuyền viên, trên tàu SƠN LONG 08 trước lúc tai nạn xảy ra.
- Danh sách thuyền viên
Stt |
Họ và tên |
Chức danh |
Số giấy CNKNCM |
Ngày cấp |
Ngày hết hạn |
1 |
Trần Anh Tuyến |
Thuyền trưởng |
G0128.MT2 |
18/07/2016 |
18/07/2021 |
2 |
Nguyễn Viết Tiến |
Đại phó |
A0808.CO2 |
26/08/2015 |
26/08/2020 |
3 |
Trương Văn Phương |
SQ boong |
A4915.DO1 |
10/08/2016 |
10/08/2021 |
4 |
Nguyễn Huy Thiện |
Máy trưởng |
A0498.CE3 |
25/02/2015 |
25/02/2020 |
5 |
Nguyễn Vũ Quang |
Sỹ quan máy |
A3983.EO1 |
02/02/2016 |
02/02/2021 |
6 |
Trần Hữu Thược |
Thủy thủ AB |
G5378.ABD |
08/11/2016 |
13/01/2021 |
7 |
Đặng Văn Tùng |
Thủy thủ AB |
A4273.ABD |
30/06/2015 |
30/06/2020 |
8 |
Bùi Thế Yên |
Thủy thủ AB |
A8220.ABD |
08/03/2017 |
08/03/2022 |
9 |
Đặng Văn Thiện |
Thợ máy AB |
A5900.ABE |
06/07/2017 |
06/07/2022 |
10 |
Đồng Xuân Quân |
Thợ máy OS |
A5768.OSE |
07/03/2017 |
07/03/2022 |
- Danh sách hành khách do chủ tàu cung cấp
Stt |
Họ và tên |
Năm sinh |
01 |
Trần Văn Thục |
1950 |
02 |
Phạm Văn Tiến |
1995 |
Nhận xét:
- Hồ sơ đăng kiểm tàu: Tại thời điểm xảy ra tai nạn hồ sơ tàu phù hợp với quy định và còn hiệu lực.
- Thuyền viên có chứng chỉ chuyên môn phù hợp với các chức danh được bố trí làm việc trên tàu và phù hợp với giấy chứng nhận định biên an toàn tối thiểu. Tuy nhiên 02 hành khách đi trên tàu SƠN LONG 08 không được khai báo khi tàu làm thủ tục rời tại Cảng vụ Hàng hải Hải Phòng.
1.4. Tổ chức trực ca
1.4.1 Trực ca buồng lái
Bộ phận boong chia làm ba ca, mỗi ca 4 tiếng như sau :
Thời gian |
Sỹ quan |
Thủy thủ |
00.00-04.00 |
Trương Văn Phương |
Đặng Văn Tùng |
12.00-16.00 |
||
04.00-08.00 |
Nguyễn Viết Tiến |
Trần Hữu Thược |
16.00-20.00 |
||
08.00-12.00 |
Trần Anh Tuyến |
Bùi Thế Yên |
20.00-24.00 |
Thời điểm xảy ra tai nạn lúc 08 giờ 00 phút ngày 04/11/2017, tại buồng lái gồm:
Đại Phó, Sỹ quan boong và thủy thủ Bùi Thế Yên. Thuyền trưởng Trần Anh Tuyến luôn có mặt trên buồng lái để chỉ huy công tác chống bão.
1.4.2 Trực ca buồng máy
Bộ phận máy tổ chức chia làm ba ca trực chống bão, mỗi ca 4 tiếng như sau :
Thời gian |
Sỹ quan |
Thợ máy |
00.00-04.00 |
Nguyễn Vũ Quang |
/ |
12.00-16.00 |
||
04.00-08.00 |
/ |
Đặng Văn Thiện |
16.00-20.00 |
||
08.00-12.00 |
Nguyễn Huy Thiện |
/ |
20.00-24.00 |
Tàu có một Thợ máy OS: Đồng Xuân Quân đi ca cùng Sỹ quan máy hoặc Máy trưởng
Thời điểm xảy ra tai nạn lúc 08 giờ 00 phút ngày 04/11/2017, buồng máy gồm:
- Máy trưởng : Nguyễn Huy Thiện.
- Sỹ quan máy : Nguyễn Vũ Quang.
2. Hàng hóa vận chuyển trên tàu SƠN LONG 08
Căn cứ Bản khai chung tàu rời cảng được Cảng vụ Hàng hải Hải Phòng cung cấp, tàu SƠN LONG 08 khi rời Cảng Hải Phòng vận chuyển 2987 tấn Clinker đi Cần Thơ trả hàng.
II. DIỄN BIẾN TAI NẠN
Theo bản tường trình của ông Trần Anh Tuyến (Thuyền trưởng tàu SƠN LONG 08) và thuyền viên trên tàu, diễn biến vụ tai nạn chìm tàu SƠN LONG 08 như sau :
Khoảng 09h00’ ngày 31/10/2017 tàu SƠN LONG 08 chở 2987 tấn Clinker cùng 10 thuyền viên và 02 hành khách rời cảng Hải Phòng đi Cần Thơ trả hàng theo Giấy phép rời cảng số 1766438/HPG ngày 31/10/2017 được cấp bởi Cảng vụ Hàng hải Hải Phòng. Tuy nhiên 02 hành khách đi trên tàu không được khai báo khi tàu SƠN LONG 08 làm thủ tục rời cảng Hải Phòng.
Đến ngày 02/11/2017 khi đang trên đường hành trình ra Hải Phòng đến khu vực Ba Làng An thuộc vùng biển Quảng Ngãi, Thuyền trưởng Trần Anh Tuyến nhận được bản tin thời tiết qua đài thông tin duyên hải về cơn bão số 12 có khả năng đổ bộ vào vùng biển Nha Trang – Ninh Thuận nên đã quyết định cho tàu SƠN LONG 08 vào Vịnh Làng Mai – Quy Nhơn tránh bão. Lúc 03h00’ ngày 03/11/2017 tàu đến khu vực Vịnh Làng Mai – Quy Nhơn, tàu SƠN LONG 08 đã thả 02 neo để phục vụ công tác chống bão.
Đến 00h00’ ngày 04/11/2017, thời tiết rất xấu do ảnh hưởng của cơn bão số 12, tầm nhìn xa dưới 1 km, gió bão mạnh cấp 10 – 11, giật cấp 12, Thuyền trưởng Trần Anh Tuyến đã ra lệnh nổ máy, giữ hướng tàu gối sóng để đảm bảo an toàn cho thuyền viên, cho tàu và cho hàng hóa.
Đến khoảng 03h45’ngày 04/11/2017 , thời tiết rất xấu gió bão mạnh cấp 10 – 11, giật cấp 12, sóng cao 9m – 10m phủ trắng mũi tàu làm rách bạt hầm hàng ở phía mũi, nước bắt đầu tràn vào hầm hàng. Đến 05h00 ngày 04/11/2017 be bên mạn phải tại vị trí hầm mũi đã bị sóng đánh đỗ. Đến 07h50’ ngày 04/11/2017, sóng to đã đánh bay nắp hầm hàng ở mũi nước tràn vào nhiều, tàu SƠN LONG 08 có khả năng bị chìm. Lúc này Thuyền trưởng đã ra lệnh cho toàn bộ thuyền viên và hành khách trên tàu mặc áo phao tập trung tại buồng lái chuẩn bị rời tàu. Thuyền trưởng đã thông báo cho Cảng vụ Hàng hải Quy Nhơn, Trung tâm phối hợp TKCN Hàng hải khu vực II để hỗ trợ và ứng cứu.
Sau khi thông báo cứu nạn, toàn bộ thuyền viên đã tập trung ra sau lái hạ bè cứu sinh tuy nhiên sóng quá lớn đã đánh vỡ cả 2 phao bè cứu sinh ở hai bên mạn. Một số thuyền viên bị sóng đánh văng xuống biển trong đó có Thuyền trưởng, Đại phó cùng Sỹ quan máy và một thủy thủ đã leo lên cột đèn phía trên cabin chờ lực lượng cứu nạn đến ứng cứu.
Đến 08h00’ ngày 04/11/2017 Tàu SƠN LONG 08 đã mất liên lạc và bị chìm tại vị trí có tọa độ φ= 13044’455N; λ=109014’560E. Đến 09h20’ ngày 04/11/2017 tàu VMU SHIRAI đã cứu được một 1 thuyền viên tàu SƠN LONG 08, đến 13h00’ cùng ngày tàu HQ795 đã tiếp cận và cứu được thêm 3 thuyền viên trên tàu SƠN LONG 08. Các thuyền viên còn lại của tàu SƠN LONG 08 bị sóng đánh dạt vào bờ gần khu vực Ghềnh Ráng – Quy Nhơn được người dân địa phương ứng cứu và đưa đi cấp cứu tại các bệnh viện trong thành phố.
Ngày 05/11/2017 và ngày 06/11/2017, lực lượng tìm kiếm cứu nạn đã tìm thấy hai thi thể được thân nhân và Công ty TNHH VTB Kim Ngưu xác nhận là hai hành khách Trần Văn Thục (sinh năm 1950) và Phạm Văn Tiến (sinh năm 1995) đi trên tàu SƠN LONG 08 lúc tàu gặp nạn.
III. TỔN THẤT TRONG VỤ TAI NẠN
1. Loại tai nạn : Chìm đắm – Đặc biệt nghiêm trọng.
2. Về phương tiện : Tàu SƠN LONG 08 bị chìm.
3. Tổn thất về người : 2 người chết (hành khách).
4. Tổn thất về hàng hóa : 2987 tấn Clinker.
5. Tổn thất về môi trường : Không
IV. PHÂN TÍCH NGUYÊN NHÂN GÂY RA TAI NẠN
1. Điều kiện khí tượng, thủy văn
Theo bản tin thời tiết của Đài khí tượng thủy văn tỉnh Bình Định thì thời điểm từ 00h50’ đến 08h00’ ngày 04/11/2017 thời tiết tại khu vực có xu thế chịu ảnh hưởng của không khí lạnh tăng cường mạnh, đới gió Đông Bắc cường độ mạnh, kết hợp hoàn lưu phía bắc cơn bão số 12.
Khu vực đất liền phía nam tỉnh Bịnh Định nhiều mây, trong đêm ngày 3 và ngày 4 tháng 11 năm 2017 có mưa rất to, gió bão mạnh cấp 6-9, giật cấp 10-11.
Vùng biển khu vực phía nam tỉnh Bình Định đêm ngày 3 và ngày 4 tháng 11 năm 2017 có mưa bão; tầm nhìn xa từ 2 - 4km trong mưa bão. Gió bão có thể mạnh hơn trong đất liền từ 1 – 2 cấp. Biển động dữ dội.
2. Thời gian, vị trí xảy ra tai nạn.
2.1. Thời gian xảy ra tai nạn.
Thời gian xảy ra tai nạn vào khoảng 08h00’ ngày 04/11/2017
2.2. Vị trí xảy ra tai nạn.
Vị trí xảy ra tai nạn được xác định ở vị trí có tọa độ φ= 13044’455N; λ=109014’560E.
3. Phân tích nguyên nhân tai nạn.
Căn cứ bản tường trình của Thuyền trưởng Trần Anh Tuyến trên đường hành trình từ Hải Phòng đi Cần Thơ trả hàng, khi tàu SƠN LONG 08 đi qua khu vực Ba Làng An thuộc vùng biển Quãng Ngãi, Thuyền trưởng đã nhận được bản tin về cơn bão số 12 sẽ đổ bộ vào khu vực Nha Trang – Ninh Thuận nên đã nhận định cho tàu neo lại khu vực Vịnh Làng Mai – Quy Nhơn để tránh trú gió bão là đảm bảo an toàn cho thuyền, tàu và hàng hóa. Tuy nhiên theo thông tin thời tiết của Đài khí tượng thủy văn tỉnh Bình Định, thì thời tiết tại khu vực Quy Nhơn trong đêm ngày 03/11/2017 và ngày 04/11/2017 chịu ảnh hưởng của không khí lạnh tăng cường, đới gió đông Bắc cường độ mạnh, kết hợp hoàn lưu phía bắc cơn bão số 12, gió bão mạnh cấp 7 – 10, giật cấp 11 -12 gây nguy hiểm cho tàu SƠN LONG 08 khi neo đậu tại khu vực Vịnh Làng Mai – Quy Nhơn.
Căn cứ Bảng cấp gió và sóng (Việt Nam), gió bão mạnh cấp 10, giật cấp 11 sẽ gây sóng cao từ 9m - 11m (phù hợp với bản tường trình của Thuyền trưởng Trần Anh Tuyến) đã trùm lên nắp hầm hàng từ bên mạn phải làm rách bạt phủ tại hầm hàng ở gần mũi dẫn đến nắp hầm hàng không còn khả năng kín nước, kín thời tiết. Hơn nữa, sóng biển trùm lên nắp hầm hàng liên tục đã đánh bay nắp hầm hàng ở gần mũi phá vỡ kết cấu hầm hàng nên nước biển tràn vào hầm hàng làm cho tàu SƠN LONG 08 không còn đảm bảo tính nguyên vẹn, kín nước dẫn đến chìm tàu.
V. Kết luận và kiến nghị
Nguyên nhân tai nạn
Tại thời điểm xảy ra tai nạn, vùng biển Quy Nhơn đang bị ảnh hưởng của cơn bão số 12, gió bão mạnh cấp 7 – 10 giật cấp 11 – 12, độ cao sóng từ 7m -9m và đạt 11m đến hơn 14m khi gió giật cấp 11 -12. Trong điều kiện thời tiết như trên tàu SƠN LONG 08 đã bị sóng to gió lớn đánh rách bạt hầm hàng ở mũi, đánh bay nắp hầm hàng mũi dẫn đến nước tràn vào hầm hàng nhanh làm chìm tàu.
Kiến nghị
Thuyền trưởng cần chủ động thu thập thông tin tình hình thời tiết từ nhiều nguồn khác nhau để có căn cứ xây dựng kế hoạch chuyến đi phù hợp đảm bảo