Tổ chức Hàng hải quốc tế (IMO) vừa công bố Giải thưởng “Hành động dũng cảm đặc biệt trên biển” năm 2021 cho thuyền viên tìm kiếm cứu nạn của Việt Nam Trần Văn Khôi, thuyền viên tàu SAR 412, Trung tâm Phối hợp tìm kiếm cứu nạn hàng hải Việt Nam (Cục Hàng hải Việt Nam). Đây là lần đầu tiên thuyền viên Việt Nam được IMO tôn vinh vì lòng dũng cảm, ý chí và sức chịu đựng phi thường.

Thuyền viên Trần Văn Khôi tàu SAR 412, Trung tâm Phối hợp TKCN hàng hải Việt Nam (Cục Hàng hải Việt Nam)

Trang thông tin chính thức của IMO cho biết, thuyền viên tìm kiếm cứu nạn Trần Văn Khôi sẽ nhận Giải thưởng IMO năm 2021 về “Hành động dũng cảm đặc biệt trên biển” vì đã cứu được 04 người sống sót trong vụ việc tàu hàng VIETSHIP 01 bị chìm vào tháng 10 năm 2020 trong thời tiết khắc nghiệt và biển động.

Được biết, sáng ngày 8/10, tàu VIETSHIP 01, neo đậu ở khu vực cảng Cửa Việt thì bị nước lũ cuốn trôi ra biển và mắc cạn. Trên tàu VIETSHIP 01 lúc đó có 09 người, trong khi trôi dạt đã cứu vớt 03 thuyền viên của tàu VIETSHIP TK 12 bị chìm trước đó. Ngày 9/10, 04 thuyền viên đã bơi được vào bờ, 08 thuyền viên còn lại bám vào phần nổi của chiếc tàu, đang cố gắng cầm cự. Sáng ngày 10/10, lực lượng cứu nạn gồm 04 ngư dân dày dạn kinh nghiệm đi trên tàu cá, vượt sóng dữ cố gắng tiếp cận tàu bị nạn. Khi tiếp cận tàu VIETSHIP 01, do sóng to tàu cá bị lật chìm, 03 thuyền viên bám leo lên tàu còn 01 người bơi được về bờ. Lúc này trên tàu còn 11 người bao gồm 08 thuyền viên và 03 ngư dân.

Dưới sự chỉ đạo quyết liệt của Ban chỉ huy tiền phương được thành lập tại hiện trường, các lực lượng tìm mọi phương án, tìm mọi cách để cứu người bị nạn. Lúc 15h15 ngày 10/10, lực lượng cứu nạn tiếp tục đưa tàu cá cùng 04 người, trong đó có thuyền viên Trần Văn Khôi của Trung tâm Phối hợp tìm kiếm, cứu nạn hàng hải Việt Nam tham gia chỉ huy trên tàu đã dũng cảm vượt sóng ra tiếp cận tàu VIETSHIP 01. Đến 15h45 chiều cùng ngày, lực lượng cứu nạn đã đưa được 02 người về bờ thành công. Lúc này trên tàu VIETSHIP 01 còn 09 người, gồm 08 thuyền viên và 01 ngư dân.

Hình ảnh thuyền viên Trần Văn Khôi và đồng đội vượt sóng dữ để tiếp cận tàu VIETSHIP 01

Thời điểm đó, lực lượng cứu nạn hàng hải và các ngư dân địa phương kỳ cựu thông thuộc dòng chảy của vùng biển đó cùng nhau cố gắng tiếp cận tàu VIETSHIP 01 bằng ghe đánh cá nhưng không hiệu quả do sóng quá lớn và dòng chảy siết. Lúc này 02 thuyền viên trên tàu VIETSHIP 01 do hoảng loạn nên đã nhảy xuống biển, nhận thấy tình huống nguy hiểm, thuyền viên tìm kiếm cứu nạn Trần Văn Khôi đã liều mình lao xuống nước và bơi ra cứu được 02 thuyền viên này đưa về bờ an toàn.

Chiều muộn, thuyền viên Trần Văn Khôi tiếp tục xung phong điều khiển xuồng cứu nạn cố gắng tiếp cận vị trí bị nạn, biển động dữ dội khiến nước vào làm xuồng cứu nạn chết máy, tròng trành, gặp rủi ro lật bất cứ lúc nào. Với sự nỗ lực và kinh nghiệm, anh Khôi cùng các đồng đội đã nhanh chóng khắc phục sự cố động cơ và tiếp tục vật lộn với sóng dữ để tiếp cận tàu Vietship 01, tuy nhiên không thành công. Lúc này trời đã tối, toàn bộ tổ cứu nạn đã kiệt sức và được lệnh quay trở lại bờ. Hành động cuối cùng của chiến dịch cứu nạn diễn ra vào ngày 11/10/2020, sau khi trực thăng cứu hộ được triển khai đến hiện trường và những người sống sót còn lại đã được đưa đến nơi an toàn.

“Ngày hôm sau sóng gió dữ dội hơn, tham gia trực tiếp ở hiện trường 02 ngày liên tiếp nên tôi và đồng nghiệp hiểu rõ mức độ nguy hiểm của công tác cứu nạn lần này vì sống chết chỉ cách nhau tích tắc. Với tâm trạng hồi hộp, chúng tôi nổ máy xuồng cứu nạn lao ra biển, mỗi cơn sóng phủ qua xong là một lần chúng tôi biết mình vẫn còn sống. Quãng đường ra khơi đã gian nan nhưng lúc tiếp cận được gần tàu VIETSHIP 01 còn khó khăn hơn nhiều lần” - thuyền viên Trần Văn Khôi nhớ lại.

Giải thưởng IMO về “Hành động dũng cảm đặc biệt trên biển”

Thông tin bên lề, Giải thưởng “Hành động dũng cảm đặc biệt trên biển” là giải thưởng thường niên của IMO nhằm mang lại sự công nhận quốc tế cho những cá nhân thực hiện các hành động dũng cảm đặc biệt, thể hiện sự quả cảm xuất sắc trong nỗ lực cứu người gặp nạn trên biển hoặc để ngăn chặn, giảm thiểu thiệt hại đối với môi trường đại dương trong tình huống bản thân có khả năng gặp rủi ro hy sinh hoặc thương tích. 

Theo đó, có ba hạng mục vinh danh: cao nhất là Giải thưởng dành cho người được đề cử được đánh giá là đã thực hiện hành động dũng cảm xuất sắc nhất trong số những người được đề cử. Thứ hai là Giấy khen được trao cho những người được đề cử đã thực hiện những hành động dũng cảm đặc biệt. Thứ ba là Thư khen được gửi đến những người được đề cử, những người được đánh giá là xứng đáng được ghi nhận cho những hành động dũng cảm.

Được biết, Lễ trao giải thưởng sẽ được tổ chức theo kế hoạch đề xuất bởi Tổng thư ký IMO. Người nhận Giải thưởng sẽ được mời tham dự một buổi lễ đặc biệt tại IMO để nhận huy chương và giấy chứng nhận thể hiện hành động dũng cảm đặc biệt.

Năm nay, tổng số 37 đề cử đã được đề xuất từ 23 Quốc gia thành viên và bốn tổ chức phi chính phủ trong tư cách tham vấn với IMO. Những cá nhân hoặc nhóm đề cử đã được đánh giá bởi Hội đồng Giám khảo. Thành phần của Hội đồng này được chỉ định bởi IMO, họ đã họp trực tuyến cho phiên họp thứ 125 từ ngày 28/6 đến ngày 2/7. Hội đồng Giám khảo bao gồm các đại diện đến từ Phòng Vận tải biển Quốc tế (ICS), Hiệp hội Hoa tiêu Hàng hải Quốc tế (IMPA), Liên đoàn Các Hiệp hội Thuyền trưởng Quốc tế (IFSMA), Liên minh Cứu nạn Quốc tế (ISU), Liên đoàn Cứu nạn Hàng hải Quốc tế (IMRF) và Liên đoàn Công nhân Vận tải Quốc tế (ITF).

Cục trưởng Nguyễn Xuân Sang trao Thư khen của Hội đồng IMO cho Thuyền trưởng Đinh Xuân Trường tại Hội nghị Hội nghị tổng kết công tác năm 2020 và triển khai kế hoạch năm 2021

Trước đó, nhân vật được Việt Nam đề cử lên IMO năm 2020 là ông Đinh Xuân Trường, thuyền trưởng tàu SAR 413 thuộc Trung tâm Phối hợp tìm kiếm, cứu nạn hàng hải khu vực III cũng đã được Tổng thư ký Tổ chức Hàng hải quốc tế (IMO) gửi Thư khen để ghi nhận sự chuyên nghiệp, quyết tâm và nỗ lực trong vụ việc cứu nạn 11 thuyền viên và hành khách của tàu Đại Hải Phát 17 trong điều kiện thời tiết khó khăn ngày 20/11/2019.

Tổ chức Hàng hải quốc tế (IMO) với 174 quốc gia thành viên và 3 thành viên liên kết, là một cơ quan chuyên môn của Liên Hợp Quốc, thiết lập tiêu chuẩn toàn cầu về an toàn, an ninh và môi trường của vận tải biển quốc tế với vai trò chính là tạo ra một khuôn khổ pháp lý cho ngành vận tải biển công bằng và hiệu quả, được áp dụng và thực hiện rộng rãi trên toàn cầu. Thông qua IMO, các Quốc gia Thành viên làm việc cùng nhau để đảm bảo đóng góp liên tục và tăng cường hướng tới một nền kinh tế xanh và tăng trưởng một cách bền vững./.

Văn phòng IMO - Trung tâm Phối hợp TKCN hàng hải VN